Terug uit de Tropen!

Veel veranderd sinds mijn laatste schrijven: het reizen-door-de-tropen heeft plaats gemaakt voor wat-werk-in-en-uitstapjes-vanuit-Xela. De tegen-de-40-graden is rond-de-20-graden geworden. En de klammigheid is vervangen door pure nattigheid. Kortom: we zijn (de meeste tijd) in Xela, en het regenseizoen is flink heftig van start gegaan. Wat daaraan vooraf ging, en wat er zoal nadien is voorgevallen:

Allereerst dan wel die lánge en zo her en der toch ook wel spannende rit terug uit de tropen – uit Tikal, om preciezer te zijn. Eerste stop-over in Santa Elena – waar net twee dagen daarvoor een brute slachtpartij (onthoofding) van 27 mensen had plaatsgevonden door een Mexicaanse groep Las Zetas genaamd - een afrekening binnen de context van drugshandel. Met als gevolg flink wat politie- en militaire activiteit in en rond dit plaatsje – regelmatig passeerde onze bus barricades, en eenmaal werden we aangehouden en moesten alle passagiers eruit, waarna de mannen, dus Toon ook, stuk voor stuk gefouilleerd werden. Een beetje griezelig toch wel, vooral omdat de zwaarbewapende mannen nu niet bepaald vriendelijk of relaxed uit de ogen keken.
Vervolgens vanuit St Elena naar Guatemala Ciudad, een tocht van ruim 10 uur, inclusief een nachtelijke file van meer dan een uur. Betekende dat we midden in de nacht in de hoofdstad aankwamen, en de hoofdstad is nu niet bepaald een plek om middenin de nacht aan te komen – dat is een algemeen bekend feit hier in Guatemala. Onrust door straatbendes (“maras” – de leden met geheel getatoeerde gezichten. Toon’s arm roept hier dan ook afwisselend bewondering en schrik op) en gewapende overvallen zijn hier aan de orde van de nacht. En dus is het ook niet bepaald de plek om middenin de nacht ín een open chickenbus te moeten wachten op vertrek naar Xela. Maar dat is precies wel waartoe we min of meer gedwongen waren. Dat wil zeggen: toen we na onze aankomst aan een taxichauffeur vroegen of hij nog een busbedrijf wist dat binnen afzienbare tijd een bus naar Xela zou sturen, en of wij daar dan tot die tijd in de (bewaakte) wachtruimte zouden kunnen wachten, bevestigde hij ons beide vragen en reed ons daarheen. Maar géén wachtruimte dus, daartoe diende de pikdonkere chickenbus zelf. Weliswaar zat er al een aantal mannen in, dito wachtend op vertrek anderhalf uur later, maar een echt veilig gevoel gaf dat niet. En het oncomfortabele gevoel hier in een buitenwijk van Guatemala Ciudad, in het nachtelijke donker, in een chickenbus, in een verlaten straat te moeten wachten werd enkel nog versterkt toen een borracho (zatlap) luidkeels op straat begon te verkondigen dat er nu ook twee Holandesas in de bus waren gaan zitten. Dus toen er plotsklaps een groepje jongens met veel lawaai en geschreeuw de donkere bus binnensprongen (precíes nadat ik me net bedacht had dat het daar toch wel erg gemakkelijk overvallen worden was), was dat wel even schrikken – net zozeer door Toon als door mij. Maar gelukkig was hun actie enkel baldadigheid. Hoe dan ook een zucht van opluchting dus, toen de bus om half drie naar Xela vertrok (ook al is ook het rijden van een bus geen garantie tegen overvallen).
Fysiek gemakkelijk was die nachtelijke hogesnelheidsrit evenmin: onderweg werd de bus dusdanig afgeladen dat Toon en ik flink in elkaar verwrongen werden gedwongen. Was wel weer goed tegen de nachtkou die door de niet-te-sluiten open ramen naar binnen joeg. Ook dat mijn buurman rechts gedurende de tocht steeds verder tegen me aan zakte, en zijn hoofd lekker op mijn schouder liet liggen. Zelf slapen lukte ons niet, gedurende de 5 uur naar Xela. Maar op zich vermaakten Toon en ik ons prima met het aanschouwen van hoe andere mensen dat wèl lukte: overal in de bus knikten slaapkoppies – zittende dan wel staande- ritmisch op het schokken van de bus mee, een komisch zicht.
En toen dan, eindelijk, om half zeven ‘s ochtends aankomst in het geliefde Xela. Al met al een non-stop tocht vanaf half 1 de middag ervoor. In dezelfde kleren waarin we vanaf 4 uur die ochtend ervoor nog een etmaal door het met mystiek overladen oerwoud van de Peten hadden rondgestruind. Of waarin we dat eigenlijk nog zelfs de avond daarvoor ook al hadden gedaan. Die warme douche en flinke schrobbeurt in de Dicap-residence, onze verblijfplek in Xela, was dus bepaald geen overbodige luxe. En tja, met de temperatuur tot aangename hoogte gezakt (tussen de 20 en 25 graden celsius) en een heerlijk zonnetje strak aan de blauwe lucht trok het inhalen van die uitgebleven nachtrust ons ook niet – en dus zaten we om half acht aan een heerlijk desayuno tipico (rijst, bruine bonen, gebakken ei en banaan), bij één van de straatstalletjes aan het Parque Central. Aldus Toon’s kennismaking met Xela. Sindsdien:

Onrust in Guatemala
Het rommelt al een week of twee flink in Guatemala. Lijkt begonnen te zijn (maar is het natuurlijk niet) met de genoemde moordpartij in St Elena. En heeft zich vandaaruit ook verspreid naar andere plaatsen, waaronder Xela. Dat wil zeggen: ook hier is beduidend hogere politie- en militaire paraatheid te bemerken; afgezien van politieautos die bij alle zijwegen rondom de stad het inkomende en uitgaande verkeer in de gaten houden, rijden ook in de stad meer politieauto’s rond met zwaarbewapende en op scherp staande soldaten in de laadbak. Niet gek ook: een paar dagen terug werden hier verschillende leden van Las Zetas, het drugskartel dat verantwoordelijk is voor het drama in St Elena, in de kraag gevat.
Afgezien van dat nare verhaal de laatste dagen nog wel meer naars gehoord. Zo werd een dag of tien geleden een bus op een b-weg nabij Guatemala Ciudad overvallen, waarbij vijf mensen werden neergeschoten stomweg omdat één van de passagiers weigerde zijn/haar geld af te geven. En dan weer een heel stuk dichterbij huis, namelijk hier in de stad, werden in een microbus twee vrouwen doodgeschoten, in alle domme eerlijkheid geen idee waarom. Hoe dan ook staan de kranten al dagenlang vol van moorden en arrestaties in het criminele circuit. Maar uiteindelijk worden hier maar weinig mensen daadwerkelijk op hun misdaden veroordeeld – de rechteloosheid in dit land is één van haar grootste problemen.

Desondanks..
Desondanks - en nogal bot om dan te zeggen – hebben Toon en ik ons heel prima vermaakt, de afgelopen tien dagen in het Xelaanse. Weliswaar wat minder spectaculaire bezig- en bezienswaardigheden en ervaringen dan die gedurende onze tropentochtjes, maar das op zich ook wel lekker. Die warmte en vochtigheid daar waren toch echt behoorlijk uitputtend, zeker in combinatie met het vele bussen. Het klimaat hier in Xela is dan toch wel een stuk aangenamer. Zelfs al is het regenseizoen nu dan toch echt begonnen. Dat betekent in de ochtend (meestal) heerlijk weer, nog altijd een flink sterke zon met hooguit een paar stapelwolken; in de loop van de middag betrekking en een fikse plensbui; en in het begin van de avond komen dikke wolken over de bergen aangerold om Xela voor de nacht toe te dekken. In het algemeen niet na een flinke onweersbui trouwens. Vanaf ons balkonnetje mooi te aanschouwen, maar lichtelijk griezelig ook wel, want regelmatig hangt de bui recht boven ons dak. Overigens ontsprongen we wat dat aangaat eergisteren toch wel de dans: toen we na een tweedaags uitje naar het Lago de Atitlan terug in Xela kwamen, leek de stad wel veranderd in een grote modderpoel, veroorzaakt door een dusdanige stortbui dat, zo werd ons verteld, het water op sommige plaatsen zo hoog had gestaan dat auto’s en scooters het rijden onmogelijk werd gemaakt. Dat regenseizoen betekent ook dat we gedurende het eerste deel van de dag nog lekker in een t-shirtje rondlopen – maar na de dagelijkse regenbui toch echt wel een warm vest aantrekken. En het betekent ook (totnogtoe) twee aardbevinkjes.

Kleiner nieuws cq laatste activiteiten
* Hebben allebei voor 1 eurie onze haren laten kortwieken
* Hebben allebei een paar dagen op eieren gelopen – dwz: het minste of geringste vaste eten verliet ons in een heel wat rapper tempo en heel wat dunnere vorm dan normaliter. Daar waar ikzelf vorig weekend toch echt wel écht last van maagpijn en sterke pijnscheuten had, was het vervolgens Toon’s beurt om zo nu en dan in elkaar te krimpen. Aangezien ook onze medebewoonster Martha van ‘t weekend tussen haar kamertje en de wc aan het heen en weer sprinten was, is –zo bedachten we zelf- een mogelijke verklaring dat het leidingwater (tijdelijk?) verslechterd is – en weliswaar drinken we dat water niet, we poetsen er wel onze tanden mee, en koken er ook onze groenten in. En dan weet je natuurlijk sowieso niet wat er voorafgaat (of juist niet) aan die lekkere carnachas, enchiladas, burritos en tortillas die we ons dagelijks in of rond de markt laten voorschotelen. Andere verklaring kan natuurlijk ook gewoon onze voorkeur voor “alles proberen” (en dat dan door elkaar) zijn.
* Zondag naar Momostenango geweest (het wolcentrum van Guatemala); maandag naar Alaska (waar we morgen kinderdag gaan doen – en waarvoor Toon en ik al een paar dagen flink aan het inkopen zijn); vandaag met Toon naar Los Vahos gehiket – een natuurlijke sauna een eindje hoger in de bergen (vréselijk zweten, dampen komen vanuit het binnenste van de aarde, eucalyptus van de bomen uit de omgeving openen de luchtwegen, af en toe glipt er een kakkerlak tussen de voeten door);
* Afgelopen vrijdag en zaterdag bij het Lago de Atitlan vertoefd, in principe “het mooiste meer van Guatemala.” Helaas, echter, was er door de mistig-/neveligheid weinig van het meer te zien. Of feitelijk van die juist zo spectaculaire overkant, waar normaal gesproken een hele serie vulkanen boven het water uittorent. Dusdanig weinig van te zien dat Toon in eerste instantie in de stellige veronderstelling was aan zee in plaats van aan een meer te zijn. Ondanks het beperkte zicht een leuke tijd gehad, met name met cadeaushoppen – want daartoe is het toeristische Panajachel uitermate geschikt. Dusdanig geschikt dat we zaterdags tot onze schrik bemerkten nog maar zo weinig Quetzales in de beurs te hebben dat het geplande verblijf tot maandag abrupt afgebroken moest worden. Maar ach, Xela is ook leuk! De terugrit van San Pedro, een dito toeristisch dorpje waar we met de lancha (boot) naar toe gevaren waren, was van zwaar-zweethandjes-niveau: steil omhoog (meer dan een halve kilometer in minder dan 8 km weglengte), en zéér krapjes in de bochten. Regelmatig hing de bus tegelijkertijd vervaarlijk schuin (van de zware belading) en vervaarlijk bóven het ravijn. Even regelmatig deed mijn maag een poging zich om te draaien – en dan meen ik ondertussen toch echt al wel wat buskapriolen gewend te zijn. Gemeengrappig vond ik het om te bemerken dat Toon toch ook niet in koele bloede naast me zat – het waren dan ook zíjn handen die zwaarzweterig waren. Stoere vent heb ik toch!
* En zo tussen die bedrijven van uitstapjesmaken door toch ook wel weer flink wat werk aan de winkel verricht. Toon heel letterlijk door klusactiviteiten in de winkel in Xela, ik vooral door de gebruikelijke computertoestanden. Kan met een tevreden gevoel terugkijken (want de tijd voor evaluatie is inmiddels al zo goed als aangebroken!!) – zowel hier in Guatemala zelf interessants gedaan en bereikt, als in Nederland een leuk aantal interessants op stapel staan. Daarover gáuw meer!

Met wat frissere groetjes uit Xela!
Marisha